Przymiotniki rosyjskie, stopniowanie - tabelki

Przymiotniki to słowa, które określają pewne właściwości osób, przedmiotów lub zjawisk. Wyróżniamy przymiotniki jakościowe i dzierżawcze.

1. Przymiotniki jakościowe, to takie, w których pytamy, jakie coś jest. Pytania tych przymiotików odmieniają się przez przypadki i rozróżniają rodzaje. W tabeli podane są formy podstawowe w mianowniku dla poszczególnych rodzajów:

pytanie przymiotnikaa tłumaczenie rodzaj
какой? jaki? rodzaj męski
какая? jaka? rodzaj żeński
какое? jakie? rodzaj nijaki
какие? jacy? liczba mnoga

2. Przymiotniki dzierżawcze określają przynależność rzeczy lub osoby. Pytania, na które odpowiadają te przymiotniki odmieniają się przez przypadki i rozróżniają rodzaje:

pytanie przymiotnika tłumaczenie rodzaj
чей? czyj? rodzaj męski
чья? czyja? rodzaj żeński
чьё? czyje? rodzaj nijaki
чьи? czyje? liczba mnoga

Przymiotnik posiada formy rodzaju, liczby i przypadku. Określa on rzeczownik, dlatego występuje w tym samym rodzaju i liczbie, co rzeczownik. Porównaj jak przymiotniki nowy i zielony dopasowują się rodzajem do rzeczownika:

новый, зелёный свитер nowy, zielony swetr
новая, зелёная юбка nowa, zielona spódnica
новое, зелёное пальто nowe, zielone palto (płaszcz)
новые, зелёные брюки nowe, zielone spodnie

 

Oprócz tego warto jeszcze zwrócić uwagę na budowę przymiotników, a konkretnie, jak będą się odmieniać. Możemy podzielic je na:

1. twardotematowe:

przymiotnik twardotematowy tłumaczenie
красный czerwony
голубой niebieski
красная czerwona

Przymiotniki twardotematowe zakończone są najczęściej na -ый, -ой (rodzaj męski), a rodzaj żeński na -ая, to znaczy, że po temacie występuje samogłoska, która nie powoduje zmiękczenia tematu przymiotnika.

2. miękkotematowe:

przymiotniki miękkotematowe tłumaczenie
синий granatowy
весенний wiosenny
синяя niebieska

Miękkotematowe przymiotniki zakończone są na -ий (rodzaj męski) lub -яя (rodzaj żeński). Tutaj wystepują samogłoski zmiękczające temat и lub я.

3. z tematem zakończonym na к, г, х, ш, ч, щ:

przymiotniki zaończone na к, г, х, ш, щ, ч tłumaczenie
польский polski
глухой
głuchy
тощий wychudzony
хороший dobry
горячий gorący

Przejdźmy teraz do rodzajów zakończeń dla poszczególnych przymiotników w zależności od rodzaju i budowy tematu:

przymiotnik какой? какая? какое? какие?
twardotematowy зелёный
голубой
зелёная
голубая
зелёное
голубое
зелёные
голубые
miękkotematowy синий синяя синее синие
z tematem zakończonym
na к, г, х, ш, ч, щ.
свежий
глухой
свежая
глухая
свежее
глухое
свежие
глухие

W przymiotnikach akcent może padać na temat lub na końcówkę. Jeśli akcent pada na końcówkę, wówczas przymiotniki rodzaju męskiego kończą się na -ой, a jeśli na temat to -ий, -ый. Wszystkie przymiotniki zachowują akcent rodzaju męskiego.

Przymiotniki odmieniają się według odmiany twardotematowej, miękkotematowej i mieszanej.

Większość przymiotników rodzaju męskiego kończy się na -ый. Samogłoska ы nie ma właściwości zmiękczających, więc będzie się odmieniać według odmiany twardotematowej. Jeśli przymiotnik będzie zakończony na -ий, wówczas odmienimy go jak przymiotnik miękkotematowy.

Przymiotnik wyróżnia rodzaje i liczby, dlatego w tabeli są cztery kolumny. Końcówki fleksyjne dla każdego przypadku zaznaczone są kolorem. Rodzaj męski i nijaki odmieniają się podobnie, rodzaj żeński ma większość takich samych końcówek, a liczba mnoga odmienia się, jak w języku polskim.

Odmiana przymiotników twardotematowych na przykładzie przymiotnika весёлый (wesoły):

  r. m. r. ż. r. n. l.mn.
M. весёлый весёлая весёлое весёлые
D. весёлого весёлой весёлого весёлых
C. весёлому весёлой весёлому весёлым
B. весёлый
весёлого
весёлую весёлое весёлые
весёлых
N. весёлым весёлой весёлым весёлыми
Msc. весёлом весёлой весёлом весёлых

Przymiotniki miękkotematowe mają w rodzaju męskim w mianowniku końcówkę -ий. Odmiana przymiotników miękkotematowych na przykładzie przymiotnika синий (granatowy):

  r. m. r. ż. r. n. l. mn.
M. синий синяя синее синие
D. синего синей синего синих
C. синему синей синему синим
B. синий
синего
синюю синий синие
синих
N. синим синей синим синими
Msc. синем синей синем синих

Trudności w odmianie mogą sprawić przymiotniki zakończone na ж, ш, ч, щ, к, г, х. Poniżej odmiana przymiotnika хороший (dobry) należącego do tej grupy:

  r. m r.ż. r. n. l. mn.
M. хороший хорошая хорошее хорошие
D. хорошего хорошей хорошего хороших
C. хорошему хорошей хорошему хорошим
B. хороший
хорошего
хорошую хороший хорошие
хороших
N. хорошим хорошей хорошим хорошими
Msc. хорошем хорошей хорошем хороших

Przymiotniki zakończone na ш, ж, ч, щ, к, г, х mogą odmieniać się w następujący sposób:
1. Kiedy akcent pada na końcówkę, przymiotniki zakończone są na ш, ж, ч, щ, to odmieniają się według odmiany twardotematowej, np. большой (duży)
2. Kiedy akcent pada na temat, przymiotniki zakończone są na ш, ж, ч, щ, wtedy odmieniają się według odmiany miękkotematowej, np. свежий (świeży)
3. Przymiotniki zakończone na к, г, х odmieniają się albo według odmiany twardotematowej albo miękkotematowej. Zależy to od tego, jak jest zakończona forma mianownika


Przymiotniki rodzaju męskiego i liczby mnogiej mogą mieć dwie formy biernika. Jeśli przymiotnik odnosi się do rzeczowników żywotnych, wtedy B=D, jeśli nieżywotnych to B=M.

Istotną różnicą w odmianie przymiotników w języku rosyjskim i polskim jest forma narzędnika i miejscownika. W języku rosyjskim są to dwie różne formy, a w języku polskim jest taka sama dla dwóch przypadków:

przypadek odmiana tłumaczenie
N. (с) умным (z) mądrym
Msc. (об) умном (o) mądrym

STOPIEŃ WYŻSZY PRZYMIOTNIKÓW

W języku rosyjskim są dwa sposoby utworzenia stopnia wyższego przymiotnika: prosta forma i złożona. Formę złożoną tworzymy poprzez dodanie słowa более (więcej) lub менее (mniej) i dodajemy formę podstawową przymiotnika (stopień równy). Wyrazy te się nie odmieniają, ale przymiotniki tak. Poza tym przymiotnik może byc w rodzaju męskim, żeńskim, nijakim lub w liczbie mnogiej. Popatrz, jak można utworzyć stopień wyższy przymiotnika w sposób złożony:

Книга более интересная, чем фильм. Książka jest bardziej interesująca niż film.
Миша менее умный, чем Ваня. Michał jest mniej mądry niż Jaś.

Zwróć uwagę na drugą konstrukcję. Możesz ją wykorzystać w wypowiedzi przy porównywaniu wyglądu osób, cech charakteru, zachowania. Wtedy stosujesz konstrukcję porównawczą.

Przejdźmy do prostego sposobu tworzenia stopnia wyższego przymiotnika. Nie jest ona trudna, tylko w niektórych przypadkach należy uważać. Podam ci przykłady, które pomogą w takich przypadkach. Ale po kolei.

Jeśli chcesz utworzyć stopień wyższy prostym sposobem, to do tematu przymiotnika dodaj końcówkę -ее. Taki sposób jest możliwy tylko wtedy, kiedy nie dochodzi do żadnych zmian w temacie. Najczęściej można tak utworzyć przymiotnik, kiedy temat jego kończy się na spółgłoski, oprócz tych przypadków, w których zachodzi oboczność. Przykłady oboczności i spółgłoski, które jej ulegają będą podane niżej. Spójrzmy ten sposób tworzenia przymiotnika w stopniu wyższym:

stopień równy sufiks stopień wyższy znaczenie przymiotnika
w stopniu wyższym
умный -ее умнее mądrzejszy
интересный -ее унтереснее bardziej interesujący

Trochę trudniej przedstawia się sytuacja w przypadku przymiotników, w których dochodzi do zmian w temacie. Podam ci w tabeli, jakie mogą zajść zmiany. To na te spółgłoski masz uważać, kiedy będziesz stopniować przymiotnik:

oboczność stopień równy stopień wyższy znaczenie przymiotnika w
stopniu wyższym
г:ж дороГoй дороЖе droższy
д:ж молоДой молоЖе młodszy
зк:ж уЗКий уЖе węższy
к:ч коротКий короЧе krótszy
т:ч круТой круЧе krętszy
ст:щ проСТой проЩе prostszy
х:ш глуХой глуШе głuchy

Uff, skończyliśmy najtrudniejszą część tego tematu, ale to jeszcze nie koniec. Najważniejsze informacje już za chwilę.

Jeśli tworzysz stopień wyższy przymiotnika w sposób złożony, to wyraz более lub менее się nie odmienia, ale za to przymiotnik niestety tak. W tym sposobie tworzenia przymiotnika będzie można rozróżnić jego rodzaj. Podam ci przykładowy dialog, w którym użyte zostaną przymiotniki różnych rodzajów i w różnych przypadkach. Zwróć na nie uwagę:

Кто у вас в школе трудолюбивый? Kto u was w szkole jest pracowity?
Люба более трудолюбивая, чем Миша.
Он менее трудолюбивый. Найболее
трудолюбивым у нас есть Андрей.
Luba jest bardziej pracowita, niż Misza.
On jest mniej pracowity. Najbardziej
pracowity jest Andrzej.

Przykład miał na celu pokazać ci, jak taki sam przymiotnik będzie wyglądał w połączeniu z różnymi rodzajami przymiotników. Użyto również stopnia najwyższego, ale o przymiotnikach tworzonych w ten sposób później.

Przejdźmy teraz do podsumowania drugiego, prostego sposobu tworzenia stopnia wyższego. Otóż, kiedy już utworzysz tę formę, to rodzaj przymiotnika w stopniu równym będzie jeden dla wszystkich w stopniu wyższym. Dopiero kontekst nadaje rodzaj, popatrz:

Книга интереснее фильма. Książka jest bardziej interesująca, niż film.
Фильм интереснее книги. Film jest bardziej interesujący, niż książka.

Na sam koniec o przymiotnikach, które tworzą się nieregularnie. Są to przymiotniki dobry i zły:

przymiotniki nieregularne tłumaczenie
хороший лучше
плохой хуже

STOPIEŃ NAJWYŻSZY PRZYMIOTNIKÓW

Stopień najwyższy przymiotnika można utworzyć kilkoma sposobami. Generalnie można wyróżnić 2: złożony i prosty. Zacznijmy od złożonej formy:

1. Używamy słowa odpowiadającego naszemu najbardziej, czyli самый, który ma formy rodzaju męskiego, żeńskiego, nijakiego i liczby mnogiej. Przykłady w tabeli:

Петя самый высокий в классе. Piotr jest najwyższy w klasie.
Аня самая умная ученица. Ania jest najmądrzejsza w klasie.
Это самое высокое окно в здании.
To najwyższe okno w budynku.
Это самые интересные люди. To najbardziej interesujący ludzie.

Końcówki rodzajowe są zaznaczone kolorem. Zobacz, że ten sposób tworzenia stopnia najwyższego przymiotnia jest bardzo łatwy. Używasz słowa самый dla przymiotnika określonego rodzaju i przymiotnik tego samego rodzaju w podstawowej formie. Przyjrzyj się tabeli i porównaj. Zauważ, że najczęściej końcówki są takie same:)

2. Używamy słowa наиболее (najbardziej) lub наименне (najmniej) i dalej przymiotnik w formie podstawowej:

Это наиболее важный экзамен. To najważniejszy egzamin.
Наиболее известная певица в России это
Алла Пугачёва.
Najbardziej znana rosyjska piosenkarka to
Ałła Pugaczowa.
Наиболее глубокое озеро России это Байкал. Najgłębsze jezioro Rosji to Bajkał.
Это наименне важное дело. To najmniej ważna sprawa.

3. Dodajemy wyraz всех, всего do przymiotnika w stopniu wyższym:

Галина красивее всех девушек. Galina jest najładniejsza ze wszystkich dziewczyn.
Петя выше всех мальчиков. Pietia jest najwyższy ze wszystkich chłopców.
Это решение труднее всего. Ta decyzja jest najtrudniejsza ze wszystkich.
Больше всего не люблю ждать. Najbardziej ze wszystkiego nie lubię czekać.

Zaimka всех używamy mówiąc o osobach lub przedmiotach tego samego typu. Zaimka всего używamy, jeśli chcemy powiedzieć, że natężenie cechy porównywalnego przedmiotu (zjawiska) przewyższa natężenie cechy ogółu wszystkich innych przedmiotów (zjawisk). Innymi słowy: jest najistotniejsze.

Prosty sposób otrzymywania stopnia najwyższego polega na zastosowaniu jednego z dwóch sufiksów. Są nimi sufiksy -айш- i -ейш-. Pierwszego sufiksu używamy po spółgłoskach ж, ш, щ, ч. Drugi sufiks stosujemy w pozostałych przypadkach. Poniżej przykłady zdań:

Илья Репин-величайший художник. Ilja Repin-najznakomitszy malarz.
Иван Грозный-суровейший царь. Iwan Groźny-najsurowszy car.
Сложнейшие задания решены. Najtrudniejsze zadania zostały zrobione.
Это интереснейшая история. To najciekawsza historia.

Zauważ, że przymiotniki w stopniu najwyższym rozróżniają rodzaje.

Zostaw komentarz:
Zaloguj się aby dodać komentarz. Nie masz konta? Zarejestruj się.