I koniugacja - język rosyjski

Czasowniki niedokonane odmieniają się w czasie teraźniejszym przez osoby i liczby. Istnieją dwie koniugacje, które różnią się końcówkami osobowymi.

W czasownikach koniugacji I najistotniejsze są 1 osoba liczby pojedynczej i 3 osoba liczby mnogiej. W koniugacji I jest o tyle łatwiej, że 3 osoba liczby mnogiej będzie się różnić tylko jedną literą od 1 osoby liczby pojedynczej. Końcówki i ich opcje stosowania przedstawiamy w tabeli:

W języku rosyjskim bezokoliczniki mogą mieć nastepujące zakończeпia: -ть, -ти, -чь. Po odrzuceniu tych końcówek otrzymujemy temat, do którego dodajemy odpowiednią dla danej osoby i liczby końcówkę osobową. Przykłady bezokoliczników z możliwymi zakończeniemi:

Przykładem odmiany czasownika z I koniugacji jest czasownik чувствовать (czuć się), którego odmiana wygląda nastepująco:

Końcówki osobowe czasowników I koniugacji zaznaczone są kolorem.

Warto zwrócić uwagę na fakt, że w przypadku tego czasownika doszło do zmiany w temacie. Sufiks -ова- został zastąpiony samogłoską -у-, która występuje w całej odmianie. Nie jest to jedyny przykład zmian w temacie czasownika, jakie zachodzą
w odmianie.

Dla bezokoliczników zakończonych na -ать (końcówka charakterystyczna dla I koniugacji) mogą wystąpić następujące zmiany (zaznaczone kolorem):

W tego typu czasownikach zmiana w temacie wystepuje we wszystkich osobach. Odmiana tych czasowników odbywa się zgodnie ze wzorem podanym w czasowniku чувствовать (czuć się).

W czasownikach zakończonych na -чь, odpowiadających czasownikom polskim z zakończeniem na -c (np. мочь - móc) wymiana spółgłosek występuje w czterech fоrmach osobowych i wygląda następująco мочь:

Oprócz czasowników prostych są jeszcze czasowniki zwrotne, które najczęściej odnoszą się do czynności wykonywanych przez nas samych i mają końcówkę się, która w języku rosyjskim jest przyłączona do czasownika, a nie oddzielnie jak w języku polskim. Przykładem może być czasownik мыться (myć się). Tu zachodzi jeszcze inna wymiana w temacie: -ы- zostaje zamienione na -o- i występuje w całej odmianie:

Końcówki zwrotne są przypisane poszczególnym osobom i są niezmienne. W przypadku odmiany czasownika w czasie teraźniejszym tylko pierwsza osoba liczby pojedynczej i druga osoba liczby mnogiej maja koncówkę -сь, pozostałe -ся.
W czasie przeszłym końcówka -сь występuje po samogłoskach, a -ся po spółgłoskach.